احمد زيدآبادی
معاون پارلمانی آقای رئیسی گفته است: “اگر توافق نشد به سمت شرق حرکت می‌کنیم!”
ظاهراً برخی مقام‌های جمهوری اسلامی در ذهن خود شرقی ساخته‌اند که اصلاً وجود خارجی ندارد.
دو قدرت اصلی شرق یعنی روسیه و چین از طرف‌های مذاکرات وین هستند و برای دستیابی به توافق تلاش می‌کنند. اگر مذاکرات به دلیل “سرسختی” و “انعطاف‌ناپذیری” طرف ایرانی شکست بخورد، مکانیسم ماشۀ مندرج در برجام توسط یکی از سه کشور اروپایی برای احیای تحریم‌های سازمان ملل عیه ایران فعال خواهد شد و بدون تردید پکن و مسکو نیز از آن تبعیت خواهند کرد.
هند نیز به عنوان قدرت دیگر شرق، نه فقط در کنار آمریکا و اتحادیۀ اروپا ایستاده است، بلکه روابط استراتژیکش با اسرائیل مانع هرنوع همکاری آن کشور با ایران در صورت شکست مذاکرات خواهد شد.
بدبختانه مسئولان دولت حسن روحانی نیز از این قبیل توهمات داشتند تا جایی که اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در سال‌های آخر عمر دولت قبلی گفته بود:”هیچ وقت فکرش را هم نمی‌کردم که کشور مستقلی مانند هند با تحریم‌های آمریکا همراه شود و نفت ایران را نخرد!”
نظام بین‌الملل خوب یا بد، عادلانه یا ظالمانه کارکرد مخصوص به خود دارد. این کارکرد را باید واقع‌بینانه شناخت نه اینکه آن را طبق علایق و تمایلات و منویات خود تفسیر و تأویل کرد.
متأسفانه برخی نگاه‌های ضد روسی و ضد چینی در بین نیروهای مخالف جمهوری اسلامی، سبب توهم بسیاری از مسئولان نظام نسبت به سیاست این دو قدرت در نظام جهانی شده است! برخی افراد ناآشنای به ماهیت روابط بین‌الملل در میانِ مخالفان نظام، با دمیدن در شیپور تضادِ آنتاگونیستی غرب و شرق و حمایت بی چون چرای روسیه و چین از جمهوری اسلامی در این بازی کلان، اوهامی را دامن می‌زنند که مسئولان نظام هم آنها را باور کرده‌اند.
واقعیت این است که روسیه و چین و هند و دیگر کشورها، در هر موضوعی که با آمریکا و اروپا مخالف باشند، در مورد پیشرفت برنامۀ اتمی ایران هیچ اختلاف جدی به آنها ندارند. از همین رو، شکست مذاکرات وین چنانچه با ادامۀ غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالا در ایران همراه شود، اجماع جهانی علیه این برنامه ظرف کمتر از یک ماه به شدیدترین صورت آن شکل خواهد گرفت.
این مطلب را نه از باب ترساندن کسی می‌گویم، نه از روی قصد و غرضِ سوء و لجاجت و نه به منظور عادلانه یا ظالمانه نشان دادن آن! فقط دعوتی است به واقع‌بینی و هشدار نسبت به کژراهی.
به قول سعدی شیرازی علیه‌الرحمه:
به نزد من آن کس نکوخواه توست
که گوید فلان خار در راه توست
به گمراه گفتن نکو می‌روی
جفایی تمام است و جوری قوی
هر آن گه که عیبت نگویند پیش
هنر دانی از جاهلی عیب خویش
مگو شهد شیرین شکر فایق است
کسی را که سقمونیا لایق است
چه خوش گفت یک روز دارو فروش
شفا بایدت داروی تلخ نوش
اگر شربتی بایدت سودمند
ز سعدی ستان تلخ داروی پند!
نظرات وارده در یادداشت ها لزوما دیدگاه شبکه جهانی کلمه نیست.
مقاله هاى منتشر شده تنها بازتاب دهنده نظر نويسنده آن است.