درحالیکه انتقادات نسبت به سخنان عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران درباره بیرون کردن مهاجران افغان با واکنش های زیادی مواجه شد، وی از سخنان خود عقب نشینی وادعا کرد که از صحبتهایش در خصوص مهاجران افغان ساکن ایران “سوءبرداشت شد و یک سوءتفاهمی نسبت به این سخنان صورت گرفت”.
آقای عراقچی با اشاره به اینکه کشورهای اروپایی باید به وظایف خود در ارتباط با مهاجران از جمله مهاجران افغان در ایران عمل کنند، گفت: “آنها دو راه پیشرو دارند یا اینکه در تامین هزینههای مربوط به این مهاجران به ایران کمک کنند و یا اینکه بخشی از این مهاجران را به خاک خود راه دهند و آنها را در خاک خود بپذیرند”.
او در یک برنامه تلویزیونی خطاب به مجری برنامه ادعا کرد: “من چنین چیزی نگفتهام که اگر تحریمها فشار آورد با خواهران و برادران افغانی خود خداحافظی میکنیم. این تعبیر من نیست و چنین برنامهای نداریم. چنین نظراتی در کشور و در وزارت خارجه وجود ندارد و بحث اخراج و یا بازگرداندن مهاجران افغانی مطرح نیست”.
بسیاری از منتقدان انگیزه سخنان عراقچی را تهدید و تحت فشار قرار دادن کشورهای اروپایی برای جلب حمایت آنها برای مقابله با تشدید تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ارزیابی کردهاند. مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران همچنین به ارائه آمار اغراقآمیز و غیرواقعی از شمار مهاجران و هزینهی اقامت آنها متهم شده است.
عراقچی ادعا کرده بود که بیش از سه میلیون شهروند افغانستان در ایران سکونت دارند که “دو میلیون فرصت شغلی را اشغال کردهاند و سالانه سه تا پنج میلیارد یورو از ایران خارج میکنند.”
کمیسیاری عالی امور پناهندگان سازمان ملل شمار پناهجویان و مهاجران افغان را که به طور قانونی در ایران اقامت دارند حدود یک میلیون نفر برآورد میکند. دولت ایران میگوید بین یک و نیم تا دو میلیون شهروند افغانستان نیز به شکل غیرقانونی در این کشور اقامت دارند.