عبدالرحمان الراشد ، مدیر سابق شبکه العربیه
✍ دو تاریخ صحنه جدید سیاسی سودان را تغییردادند: روز اول ژانویه امسال وقتی چهار گروه سودانی بر جنبش مدنی جدید سودان توافق کردند و خود را«اعلام آزادی و تغییر» نامیدند و دوم روز ۱۱ آوریل، وقتی فرماندهان ارتش مخاطره کردند و رئیس مسلط، عمر البشیر را پس از سه دهه از قدرت کنار زدند. این دو تاریخ دو طرف را شریک میسازند که شاید بدون آنها اعمال تغییر تاریخی مردمی و آرام امکان پذیر نبود.
✍ تا یازده آوریل گذشته، هدف روشن بود و همه همصدا که البشیر از قدرت کنار زده شود، سپس اوضاع دچار اختلاف و پیچیده شد.
✍ بدون شک درد زایمان تغییر دشوار است و ماجرا در انقلابها شگفت انگیز و عجیب نیست. به همین دلیل همه امیدوارند کشتی تغییرات در سودان به ساحل سلامت برسد. کاری که به حکمت و بصیرت نیاز دارد و هم برای مردم سودان مهم است و بالتبع بر ثبات منطقه تأثیر خواهد گذاشت. نیازی به تکرار مخاطرات و دشمنان نیست که میدان همه توسط گروهی اداره میشد که به طور کامل بر همه بخشها و گلوگاههای حکومت و جامعه چیره بودند و ریشه کن ساختن آنها کاری آسان نیست و چندین سال زمان میبرد. پیروزها بر تغییر توافق کرده بودند و پس از آن طرح روشن و مورد توافقی وجود ندارد.
✍ به دنبال برخوردهای اخیر با معترضان، شورای انتقالی اعلام کرد انتخابات طی شش ماه آینده برگزار میشود تا مردم سودان تصمیم بگیرند چه کسی قدرت را به دست بگیرد و از آنچه قبلا مطرح کرده بودند که انتخابات پس از دو یا سه سال برگزار خواهد شد، عقب نشینی کردند. نیروهای مدنی در خیابانها راه حل انتخابات در دوره کنونی را رد میکنند و ترجیح میدهند دولت انتقالی تشکیل شود که آنها در آن اکثریت را داشته باشند.
✍ چه کسی پشت صحنه خارطوم ایستاده؟ دو قدرت وجود دارد: شورای نظامی انتقالی که با برنامه ریزی و فرماندهانش شناخته شد و گروهی از تحصن کنندگان که شناخت آنها دشوار مینماید، حداقل برای کسانی که از دور ماجراها را دنبال میکنند و آنها را به عنوان«اعلام آزادی و تغییر» میشناسیم. جبههای است وسیع که شامل بسیاری از نیروهای سیاسی مدنی سودان میشود و تاکنون همآهنگ به نظرمیرسند. از چهار گروه سیاسی با رهبری جمعی تشکیل میشوند که هنوز نمیدانیم در درون اردوگاه مختلط از نیروهای ملی ریشه دار و تازه تأسیسها چگونه تصمیم سازی میشود. در میان آنها طیف وسیعی از منتهی الیه چپ حضور دارند تا منتهی الیه راست.
✍ مجموعه اول: «جبهه حرفهایها» شامل نخبگان حرفهای از استادان، پزشکان، وکلا، مهندسان و غیره میشود.
✍ دوم همان «اجماع میهنی» است و شامل ۱۷ حزب مخالف است که ده سال همکاری با نظام البشیر را رد میکردند.
✍ مجموعه سوم: «ندای سودان» است که در نتیجه جلسهای در پایتخت اتیوپی که سال ۲۰۱۴ برگزار شد، به وجود آمد. شامل نیروهای حزبی مانند الامه (ملت)، حزب کمونیست، جنبش اجماع، جنبش آزادی سودان، جنبش عدل و مساوات، بعث، ناصریها و غیره میشود.
✍ مجموعه چهارم «جبهه اتحادی» مرکب از هشت حزب اتحادیهای است.
✍ «اعلام آزادی و تغییر» جبهه بزرگی است که رهبران آن از احزاب و جریانهایی است که کنار هم ایستادهاند یا با هم برای به دست آوردن اکثریت در انتخابات در رقابت خواهند بود اگر در ابتدای سال آینده برگزار شود. این گونه اختلافات برسر اینکه چه کسی در سودان قدرت را به دست بگیرد به پایان میرسد.
✍ انتخابات راه حل است زیرا کشور را از افتادن در ورطه اختلافاتی که شروع شده و پیش بینی میشود با گذشت زمان بیشتر خواهد شد، حفظ خواهد کرد. بسیار دشوار است بر تفاهم میان نظامیها و مدنیها و بر توافق «آزادی و تغییر» شرط بندی کرد. دولت موقت شاید راه حال ایدهآل نباشد چرا که به معنی رهبری جمعی است و این در مرحله انتقال موفق نمیشود، به خصوص با وجود شرکای متنوع. بدون شک دغدغه دو طرف نظامی و مدنی، هر دو طرف از یکدیگر نگران اند و تجارب سودان و منطقه خیلی دلگرم کننده نیست. «آزادی و تغییر» این نگرانی را دارد که شورای انتقالی نظامی قدرت را به تنهایی مصادره کند و تجربه البشیر تکرار شود. «انتقالی» از حرکت پشت سر«آزادی و تغییر» هراس دارد مبادا اوضاع به آشوب بکشد و کشور را بی ثبات سازد. راه حل ایدهآل-اگر وجود داشته باشد- شاید در این باشد که نیروهای مدنی قدرت را تحویل بدهند و نظامیها تعهد بدهند از حکومت و نهادهای آن و اجرای قانون اساسی حفاظت میکند. این نیاز به این دارد که در انتخابات حل و فصل شود و با توافقی که ضمانت آن دشوار است محقق نمیشود. در صورت شکست توافق مدنی و نظامی یا اختلاف عناصر«آزادی و تغییر» میان آنها کشور در معرض تهدید قرار میگیرد.
منبع: الشرق الاوسط
? نظرات وارده در یادداشت ها لزوما دیدگاه شبکه جهانی کلمه نیست.
? مقاله هاى منتشر شده تنها بازتاب دهنده نظر نويسنده آن است.